Elisabeth – Een keizerlijke terugkeer naar het Nederlandse theater
Op zondag 23 maart ging in het DeLaMar Theater in Amsterdam de musical Elisabeth in première. Ruim 25 jaar na de Nederlandse première brengen producenten Albert Verlinde, Jaco Kaasschieter en Huub van den Heuvel deze prachtige musical over het leven van deze opvallend eigenzinnige en moderne vrouw terug naar de Nederlandse theaters. De productie is een samenwerking met Vereinigte Bühnen Wien, die eerder ook tekende voor de musical Rebecca.
In deze versie van de productie speelt Pia Douwes, bekend van haar vertolkingen in binnen- en buitenland, opnieuw de sterke en eigenzinnige Elisabeth. Samen met Danique Dusée brengt ze het verhaal van de vrouw die haar hart schonk aan keizer Frans Jozef, maar bezweek onder de druk van het hofleven. Pia speelt de oudere Elisabeth, terwijl Danique, in haar professionele musicaldebuut, de jonge Elisabeth vertolkt. Andere rollen zijn o.a. weggelegd voor William Spaaij (Lucheni), Milan van Waardenburg (De Dood) en Ann van den Broeck (Sophie).
Het verhaal
Elke generatie verdient zijn eigen ‘Sisi’. Dat stelden de makers van de musical toen Elisabeth begin jaren negentig in Wenen de wereldpremière beleefde. Zij baseerden hun stuk op nieuwe informatie over haar leven die toen net was gepubliceerd: een lijvige biografie en de dagboekaantekeningen van de leraar Grieks van Elisabeth. Het stuk portretteert de Oostenrijkse keizerin als een moderne vrouw die haar eigen weg wil gaan, maar die verstrikt raakte in een leven vol hofetiquette en de dreigende ondergang van de monarchie.
De boodschap van de iconische musical is in de afgelopen dertig jaar niet minder actueel geworden. Het leven van Sisi voltrok zich aan de vooravond van de twintigste eeuw; toen nationalisme, antisemitisme en de dreigende revolutie van de ontevreden onderklasse het leven van de elite overschaduwden. Het was uiteindelijk ook anarchist Luigi Lucheni die met geweld een einde aan haar ongelukkige leven maakte.
De Vlaamse regisseur Frank van Laecke tekent voor deze verrassende nieuwe, Nederlandstalige versie die het bijzondere levensverhaal van Elisabeth voor een nieuwe generatie ontsluit. Hij pakt flink uit. Niet alleen met een indrukwekkende cast, maar ook met een veertienkoppig live orkest dat het verhaal van Elisabeth van de grandeur voorziet die het verdient.
Twee generaties, één Elisabeth: Danique & Pia
Dat de rol van Elisabeth door twee actrices wordt vertolkt, is een sterke en eigentijdse keuze in deze productie. Hiermee krijg je als publiek de mogelijkheid om te genieten van twee top vrouwen in deze rol.
Danique Dusée maakt een droomdebuut als de jonge Sissi en laat meteen zien dat ze een ster in de dop is. Vanaf de eerste scènes spat haar energie van het podium: speels, vol levenslust en met een ontwapenende charme. Haar zang is kraakhelder en emotioneel gelaagd, waardoor haar vertolking van Mijn leven is van mij een absoluut hoogtepunt is. Danique weet de groei van Elisabeth prachtig over te brengen, van een naïef meisje dat hunkert naar vrijheid tot een jonge vrouw die zich steeds meer bewust wordt van de beperkingen van haar positie.
Aan het einde van de eerste akte neemt Pia Douwes het stokje over en geeft zij een diepere emotionele lading, dankzij haar jarenlange ervaring in deze iconische rol. De overgang tussen de twee voelt natuurlijk en vloeiend, waardoor we echt de reis van Elisabeth meemaken – van een dromerig meisje tot een vrouw die worstelt met haar lot. Een indrukwekkende combinatie van jong talent en gevestigde klasse.
Sterke tegenspelers brengen Elisabeths wereld tot leven
Het verhaal van Elisabeth komt nog meer tot leven dankzij het sterke tegenspel van de overige castleden.
William Spaaij zet een ijzersterke Lucheni neer, die met zijn cynische humor en speelse interactie met het publiek de voorstelling van begin tot eind draagt. Hij weet perfect de balans te vinden in zijn rol als verteller zonder te overheersen in scènes waar Elisabeth centraal staat.
Milan van Waardenburg maakt als de Dood een onuitwisbare indruk. Zijn aanwezigheid is intens en mysterieus. Vanaf het moment dat hij het podium betreedt, houdt hij de zaal in zijn greep. De chemie tussen hem en Danique Dusée is bijzonder sterk, vooral in hun eerste scène waarin het denkbeeldige touwtje tussen hen de onontkoombare aantrekkingskracht voelbaar maakt. Zijn stem en fysieke spel maken zijn interpretatie van de Dood zowel verleidelijk als dreigend—precies zoals het hoort.
Daarnaast ook credits voor Ann van den Broeck, die schittert als de meedogenloze aartshertogin Sophie. Haar spel is zeer daadkrachtig, waardoor ze met minimale middelen Elisabeths grootste tegenstander wordt. Haar ijzige uitstraling en feilloze zang geven het personage precies de juiste autoriteit, wat de dynamiek met zowel Elisabeth als Frans Jozef bijzonder sterk maakt. Ook viel Liss Walravens als Frau Wolff op en bracht zij de nodige luchtigheid. Dankzij deze krachtige castleden wordt het verhaal van Elisabeth niet alleen verteld, maar écht voelbaar op het toneel.
Een modern decor voor een tijdloos verhaal
Het decor van deze nieuwe versie van Elisabeth is slim ontworpen voor een tourproductie: functioneel, veelzijdig en effectief in het ondersteunen van het verhaal. Met strakke lijnen, projecties en subtiele belichting worden verschillende locaties op een stijlvolle manier neergezet, zonder dat de scènes te statisch of overvol aanvoelen. Toch roept deze moderne aanpak ook vragen op. Elisabeth is een klassiek en dramatisch verhaal, en sommige toeschouwers zullen wellicht de grandeur missen van traditionele decors en historische kostuums die het sprookjesachtige en tragische karakter van de musical nog meer hadden kunnen versterken. Desondanks weet de enscenering de kern van het verhaal goed te dragen en biedt het juist ruimte voor de spelers en de muziek om te schitteren. Het zorgt ervoor dat de focus blijft op de emotionele reis van Elisabeth, en dat is uiteindelijk waar deze musical om draait.
Boek jouw keizerlijk bezoek!
Met een adembenemende hoofdrol voor Danique Dusée, de ongeëvenaarde Pia Douwes en een cast die tot in de puntjes op elkaar is ingespeeld, is Elisabeth een musicalervaring die je niet mag missen.
Elisabeth de musical speelt in 22 theaters door heel Nederland. Tickets boek je hier.
Header: ©Annemieke van der Togt
Dit vind je misschien ook leuk
Murder on the Orient Express: Een moordlustige topcast!
Chaos – Davey Turnhout: comedy met een lach én een traan
